लठ्ठपणा, आळस व तणावातून मुक्तता मिळवण्यासाठी करा हे दोन व्यायाम
Health Care Tips In Marathi शरीराचे अतिरिक्त वजन वाढल्यास अन्य आजार देखील उद्भवण्याची शक्यता असते. शारीरिक नुकसान टाळण्यासाठी प्रशिक्षकाच्या सल्ल्यानुसार नियमित व्यायाम करा.
हायलाइट्स:
व्यायामामुळे शरीराला मिळणारे फायदे
- पाठ-पोटाचे स्नायू मजबूत होतात
- पोटावरील चरबी कमी होते
- हृदयाचे आरोग्य निरोगी राहते
कल्पना करा, तुमचे वजन साठ किलो आहे आणि तुम्हाला पंधरा ते वीस किलो वजनाच्या एखाद्या व्यक्तीला पाठुंगळी घेऊन दिवसभर वावरायचे आहे. उठताना, बसताना, चालताना, काम करताना एवढे जास्तीचे वजन बाळगून सर्व हालचाली करायच्या आहेत. दिवसअखेरीस तुमची अवस्था कशी होईल? स्थूल व्यक्तींमध्ये चरबी वाढल्यानंतर शरीरातील प्रत्येक स्नायू, सांधे, हृदय, फुफ्फुस यांसारख्या महत्त्वाच्या अवयवांची अवस्था अशीच तणावयुक्त झालेली असते. स्थूल व्यक्तींमध्ये स्नायूंभोवती चरबी चे आवरण तयार होते, ज्यामूळे स्नायू तत्परतेने, चपळतेने हालचाल करू शकत नाहीत. त्यांची कार्यतत्परता (मसल टोन) कमी होते. सामान्य व्यक्ती तत्परतेने हालचाल करू शकतात; परंतु स्थूल व्यक्ती चे आळशी आणि सुस्त होतात. त्यांचे स्नायू विसविशीत आणि दुर्बल झाल्यामुळे अनेकदा धडपडणे, तोल सावरता न येणे अशा प्रकारे अपघात होतात.
स्थूल व्यक्तींच्या तळपायामध्ये अनेकदा तीव्र स्वरूपाच्या वेदना होतात. वजनामुळे त्यांचे तळवे सपाट होतात. अतिरिक्त भार पेलून त्यांचे गुडघे, हिप जॉइंट, मणके या सांध्याची कमी वयातच झीज सुरू होते. त्यामुळे गुडघेदुखी सुरू होते. सांध्यांना खरे तर भक्कम स्नायूंचा आधार असतो; परंतु स्थूल व्यक्तींचे स्नायू दुर्बल झाल्यामुळे सांध्यांना हा भक्कम आधार मिळत नाही. स्थूल व्यक्तींमधील कंबरदुखीचे हेच मुख्य कारण आहे. स्थूलता आणि उच्च रक्तदाब यांचा खूप जवळचा संबंध आहे. स्थूलतेमुळे हृदयावर अतिरिक्त ताण येतो. अशा व्यक्तींमध्ये कोलेस्टेरॉलचे प्रमाणही अधिक असते. धमनीकाठिण्य जास्त झाल्यामुळे आणि चरबी चे अतिरिक्त थर असल्यामुळे हृदयाला शरीराच्या कानाकोपऱ्यात रक्तपुरवठा करताना फार श्रम पडतात. अशा व्यक्तींच्या पोटावरच्या अतिरिक्त चरबीमुळे उदरपटलाची (डायफ्राम) हालचाल योग्य प्रमाणात न झाल्याने श्वसनक्रिया उथळ होते. त्यामुळे त्यांना लवकर धाप लागते. स्थूलतेचा जननसंस्थेवर; तसेच अंतस्रावी ग्रंथींच्या कार्यावरसुद्धा परिणाम होतो. स्थूलता कमी करण्यासाठी सातत्य, मनोनिग्रह आणि स्वतःला सतत प्रेरणा देण्याची खूप गरज असते. आज आपण स्थूलतेवर मात करण्यासाठीचे दोन व्यायाम प्रकार पाहू.
ताडासन-पश्चिमोत्तानासन रोलिंग : पाठीवर उताणे झोपणे. दोन्ही हात डोक्याच्या मागे सरळ जमिनीवर टेकवणे. ताडासनाप्रमाणे शरीर ताणून घेणे. श्वास सोडत उठून हाताने पायाला स्पर्श करणे. श्वास घेत पाठीवर झोपत दोन्ही हात मागे जमिनीवर टेकवणे.
हा प्रकार करत असताना पाय उचलले जाऊ नयेत याची काळजी घ्यावी. सुरुवातीला पूर्ण झोपता येत नसेल, तर बसूनच हात वर छताच्या दिशेने करून पश्चिमोत्तानासनामध्ये हाताने पायाला स्पर्श करावा.
पश्चिमोत्तानासन-हलासन रोलिंग : प्रथम बसून दोन्ही हातांनी पायाला स्पर्श करावा. त्यानंतर श्वास घेत दोन्ही पाय वर उचलून हलासनाप्रमाणे डोक्याच्या मागे टेकवण्याचा प्रयत्न करावा. श्वास सोडत उठून बसावे.
सुरुवातीस पूर्ण हलासन जमत नसल्यास दोन्ही पाय उचलून ९० अंशांच्या पुढे नेण्याचा प्रयत्न करावा.